ตถาคโต ปรมฺมรณาติ ฯ เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณาติ ฐปนีโย ปญฺโห
อยํ ฐปนีโย ปญฺโห ฯ ภควา มหาราช เถรสฺส มาลุงฺกฺยปุตฺตสฺส ตํ ฐปนียํ ปญฺหํ
น พฺยากาสิ ฯ โส ปน ปญฺโห กึการณา ฐปนีโย ฯ น ตสฺส ทีปนาย เหตุ วา
การณํ วา อตฺถิ ตสฺมา โส ปญฺโห ฐปนีโย นตฺถิ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ อการณํ อเหตุกํ
คิรมุทีรณนฺติ ฯ สาธุ ภนฺเต นาคเสน เอวเมตํ ตถา สมฺปฏิจฺฉามีติ ฯ

ฐปนียาพฺยากรณปญฺโห ทุติโย ฯ

ภนฺเต นาคเสน ภาสิตํ เจตํ ภควตา สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส สพฺเพ ภายนฺติ
มจฺจุโนติ ปุน จ ภณิตํ อรหา สพฺพภยมติกฺกนฺโตติ อตฺถิ นุ โข ภนฺเต นาคเสน
อรหตํ ทณฺฑภยํ วา ตสํ วา นิรเย วา เนรยิกา สตฺตา ชลิตา อุฏฺฐิตา สนฺตตฺตา
เตปิ ตมฺหา ชลิตคฺคิชาลกา มหานิรยา มุจฺจมานา มจฺจุโน ภายนฺติ ฯ ยทิ ภนฺเต
นาคเสน ภควตา ภณิตํ สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโนติ เตนหิ
อรหา สพฺพยมติกฺกนฺโตติ ยํ วจนํ ตํ มิจฺฉา ยทิ ภควตา ภณิตํ อรหา
สพฺพภยมติกฺกนฺโตติ เ ตนหิ สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโนติ ยํ วจนํ
ตํ มิจฺฉา ฯ อยํ อุภโต โกฏิโก ปญฺโห โส ตวานุปฺปตฺโต ตยา นิพฺพาหิตพฺโพติ ฯ
เนตํ มหาราช วจนํ ภควตา อรหนฺตํ อุปาทาย ภณิตํ สพฺเพ ตสนฺติ
ทณฺฑสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโนติ ฐปิตา อรหนฺโต ตสฺมึ วตฺถุสฺมึ สมุคฺฆาโฏ ภยเหตุ
อรหนฺเตหิ ฯ เย เต มหาราช สกิเลสา เยสญฺจ อธิมตฺตา อตฺตานุทิฏฺฐิ เย อรหนฺเตหิ
โอนตา โหนฺติ เอตนฺเต อุปาทาย ภควตา ภณิตํ สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺสาติ ฯ อรหนฺเตหิ
มหาราช สพฺพคติ อุปจฺฉินฺนา โยนิ วิทฺธํสิตา อุปหตา ปฏิสนฺธิ ภคฺคา จ ผาสุกา
สมูหตา สพฺพภวเหตุโย สมุจฺฉินฺนา อปฺปวตฺตา สํขารา หตา กุสลา จ อกุสลา วิหตา
อวิชฺชา วิญฺญาณํ อวีชํ กตํ ทฑฺฒา สพฺพกิเลสา อนิพฺพตฺตา โลกธมฺเมสุ ตสฺมา อรหนฺโต
น ตสนฺติ สพฺพภเยสุ ฯ ยถา มหาราช รญฺโญ จตฺตาโร มหามตฺตา ภเวยฺยุํ อนุรุทฺธา
ลทฺธยสา วิสฺสาสิกา ฐปิตา มหติ อิสฺสริยกฺฐาเน อถ ราช กรณีเยสุ สมุปฺปนฺเนสุ
ยาวตา สกวิสเย สพฺพชนสฺส พลึ อาณาเปยฺย สพฺเพว เม พลึ กโรนิตุ สาเธถ ตุมฺเห
จตฺตาโร มหามตฺตา ตํ กรณียนฺติ อปิ นุ โข มหาราช เตสํ จตุนฺนํ มหามตฺตานํ
พลิภยา ตาโส อุปฺปชฺเชยฺยาติ ฯ น หิ ภนฺเตติ ฯ เกน การเณนาติ ฯ ฐปิตา

เต ภนฺเต รญฺญา อุตฺตเม ฐาเน นตฺถิ เตสํ พลิ สมติกฺกนฺตา พลิญฺจ เต อวเสเส
อุปาทาย รญฺญา อาณาปิตํ พลึ สพฺเพ กโรนฺตูติ ฯ เอวเมว โข มหาราช เนตํ
วจนํ อรหนฺเต อุปาทาย ภณิตํ ฐปิตา อรหนฺโต ตสฺมึ วตฺถุสฺมึ สมุหโต ภยเหตุ อรหนฺเตหิ
เย เต มหาราช สตฺตา สกิเลสา ฯ เป ฯ โหนฺติ ตนฺเต อุปาทาย ภณิตํ สพฺเพ ตสนฺติ
ทณฺฑสฺสาติ ตสฺมา อรหนฺโต น ตสนฺติ สพฺพภเยสูติ ฯ เนตํ ภนฺเต นาคเสน วจนํ
สาวเสสํ นิรวเสสวจนเมตํ สพฺเพติ ตตฺถ เม การณํ พฺรูหิ วจนํ ปฏิภาตูติ ฯ ยถา
มหาราช คาเม คามสามิโก อาณาปกํ อาณาเปยฺย เตนหิ โภ ยาวตา คาเม คามิกา
เต สพฺเพ สีฆํ มม สนฺติเก สนฺนิปาเตหีติ ฯ โส อาณาปโก สาธุ สามีติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา
คามมชฺเฌ สณฺฐิโต ติกฺขตฺตุํ สทฺทมนุสฺสาเวยฺย ยาวตา ตาเม คามิกา เต สพฺเพ สีฆสีฆํ
สามิโน สนฺติเก สนฺนิปตนฺตูติ ฯ ตโต เต คามิกา อาณาปกสฺส วจเนน โกฏิปุริสา
ตุริตตุริตํ สนฺนิปติตา โส อาณาปโก คามสามิกสฺส อาโรเจติ สนฺนิปติตา สามิ สพฺเพ
คามิกา ยํ เต กรณียํ ตํ กโรหีติ ฯ อิติ โส มหาราช คามสามิโก โกฏิเก ปุริเส
สนฺนิปาเตนฺโต สพฺเพ คามิเก อาณาเปติ เต จ อาณตฺตา น สพฺเพ สนฺนิปตนฺติ
โกฏิปุริเสเยว อาทึ กตฺวา สนฺนิปตนฺติ เอตฺตกาเยว เม คามิกาติ คามสามิโก จ ตถา
สมฺปฏิจฺฉิ ฯ อญฺเญ พหู อนาคตา อิตฺถี วา ปุริโส วา ทาสี วา ทาโส วา ภติโก
วา อนฺโธ วา คทฺรภา อชกา หตฺถิกา สุณา โคณา เธนุโย เย อนาคตา สพฺเพ
เต อคณิตา โกฏิปุริเสเยว อุปาทาย อาณาปตตฺตา สพฺเพ สนฺนิปตนฺตูติ ฯ เอวเมว
โข มหาราช เย เต สตฺตา สกิเลสา เอตนฺเต สตฺเต อุปาทาย ภควตา ภณิตํ สพฺเพ
ตสนฺติ ทณฺฑสฺสาติ ฯ อตฺถิ มหาราช สาวเสสํ จนํ สาวเสสํ อตฺถํ อตฺถิ สาวเสสํ
วจนํ นิรวเสสํ อตฺถํ อตฺถิ นิรวเสสํ วจนํ สาวเสสํ อตฺถํ อตฺถิ นิรวเสสํ วจนํ นิรวเสสํ
อตฺถํ เตน อตฺโถ สมฺมสิตพฺโพ ปญฺจวิเธหิ มหาราช การเณหิ อตฺโถ สมฺปฏิจฺฉิตฺโพ
อาหจฺจปเทน รเสน การณุตฺตริยตาย จ อาจริยวํสตาย จ อธิปฺปาเยน จ อิเมหิ ปญฺจหิ
การเณหิ อตฺโถ สมฺปฏิจฺฉิตพฺโพ ฯ เอวํ โส ปญฺโห สุวินิจฺฉิโต ภวตีติ ฯ
โหตุ ภนฺเต นาคเสน ตถา สมฺปฏิจฺฉามิ ฯ ฐปิตา โหนฺตุ อรหนฺโต ตสนฺตุ
อวเสสา สตฺตา ฯ นิรเย ปน เนรยิกา สตฺตา ทุกฺขา กกฺขลา ขรา กฏุกา เวทนา
เวทยมานา สนฺตตฺตตปิตชลิตกมฺปิตสพฺพงฺคปจฺจงฺคา รุณฺณการุญฺญกนฺทิตปริเทวิตลาลปฺปิตมุขา
อสยฺหติพฺพทุกฺขาภิภูตา อตาณา อสรณา อสรณีภูตา อนปฺปโสกาตุรา อนฺติมปจฺฉิมคติกา

เอกนฺตโสกปรายนา อุณฺหติขิณจณฺฑขรตปนเตชวนฺตา ภีมภยชนกนินฺนาทมหาสทฺทา
สํสิพฺพิตฉพฺพิธชาลามาลากุลา สมนฺตา สตโยชนานุผรณจฺจิเวคา กทริยา ตปนียา มหานิรยา
มุจฺจมานา มจฺจุโน ภายนฺตีติ ฯ อาม มหาราชาติ ฯ นนุ ภนฺเต นาคเสน นิรยํ
เอกนฺตทุกฺขเวทนียํ กิสฺส ปน เต เสรยิกา สตฺตา เอกนฺตทุกฺขเวทนียา มียนฺตา สพฺเพ
มจฺจุโน ภายนฺติ กิสฺส นิรเย รมนฺตีติ ฯ น เต มหาราช เนรยิกา สตฺตา นิรเย
อภิรมนติ มุจฺจิตุกามา เต นิรยา มรณสฺส เอโส มหาราช อานุภาโว เยน เต สตฺตา
สนฺตาสํ โอกฺกมนฺตีติ ฯ เอตํ โข อหํ ภนฺเต น สทฺทหามิ ยํ มุจฺจิตุกามานํ จุติยา
สนฺตาโส โอกฺกมติ หาสนียํ ภนฺเต นาคเสน ตํ ฐานํ ยํ เต ปตฺถิตํ ลภนฺติ ตํ การณํ
มํ สญฺญาเปหีติ ฯ มรณํปิ โข มหาราช อทิฏฺฐสจฺจานํ ตาสนียฏฺฐานํ เอวํ อิเม ชนตา
ตสนฺติ จ อุพฺพิชฺชนฺติ จ โย มหาราช กณฺหสปฺปํ ภายติ โสปิ มรณํ ภายติ โย
มรณํ ภายติ โส กณฺหสปฺปํปิ ภายติ ฯ โยปิ มหาราช หตฺถิสีหพฺยคฺฆทีปิอจฺฉตรจฺฉมหิส-
ควยโจรอคฺคิอุทกขาณุกณฺฏกยกฺขรกฺขสานํ ตสติ ภายติ มรณภยโต ตสติ ภายติ มรณสฺเสว
โส มหาราช สุรสภาวเตโช ตสฺสสุร สภาวเตเชน สกิเลสา สตฺตา มรณสฺเสว
ภายนฺติ ฯ มุจฺจิตุกามา มหาราช เนรยิกา สตฺตา มรณสฺส ภายนฺติ ฯ ยถา มหาราช
ปุริสสฺส กาเย เวทนาวิทฺธา คณฺฐิกา อุปฺปชฺเชยฺย โส เตน โรเคน อุปทฺทูโต ทุกฺขิโต
ปริมุจฺจิตุกาโม ภีสกํ สลฺลกนฺตํ อามนฺเตยฺย ฯ อถ โข ภึสโก ตสฺส โรคสฺส สลฺลกนฺโต
สมฺปฏิจฺฉิตฺวา อุทฺธรณาย อุปกรณํ อุปฏฺฐเปยฺย ติกฺขํ สตฺถํ กเรยฺย ทหนสลากํ อคฺคิมฺหิ
ปกฺขิเปยฺย ขารลวณํ นิสทาย ปึสาเปยฺย อปิ นุ โข มหาราช ตสฺส อาตุรสฺส ติขิณสตฺเถน
กรณียสฺส การเณน จ อคฺคิมฺหิ ทหนสลากํ ขิปเนน จ ขารลวณปึสเนน จ ตาโส
อุปฺปชฺเชยฺยาติ ฯ อาม ภนฺเตติ ฯ อิติ มหาราช อาตุรสฺส โรคา ปริมุจฺจิตุกามสฺส
เวทนาภยา สนฺตาโส อุปฺปชฺชติ เอวเมว โข มหาราช ปริมุจฺจิตุกามานํ เนรยิกานํ มรณภยา
ตาโส อุปฺปชฺชติ ฯ ยถา วา ปน มหาราช ปุริโส อิสฺสราปราธิโก พทฺโธ สํขลิกพนฺเธน
คพฺภปกฺขิตฺโต ทุกฺขิโต สํกิลิสโต ปริมุจฺจิตุกาโม สิยา ฯ ตเมนํ โส อิสฺสโร ตํ
ปริมุจฺจิตุกาเมน ปกฺโกสาเปยฺย อปิ นุ โข มหาราช ตสฺส ปุริสสฺส กตโทสสฺส อิสฺสรมตี
ขิปฺปํ อชานนฺตสฺส อิสฺสรทสฺสเนน ตาโส อุปฺปชฺเชยฺยาติ ฯ อาม ภนฺเตติ ฯ อิติปิ
มหาราช ตสฺส ปุริสสฺส อิสฺสราปราธิกสฺส มุจฺจิตุกามสฺส อิสฺสรภยา ตาโส อุปฺปชฺชติ
เอวเมว โข มหาราช นิรยา มุจฺจิตุกามานํปิ เนรยิกานํ มรณภเยน ตาโส
อุปฺปชฺชตีติ ฯ

อปรมฺปิ ภนฺเต อุตฺตรึ การณํ พฺรูหิ เยนาหํ การเณน พลวโก
โอกปฺเปยฺยนฺติ ฯ ยถา มหาราช ปุริโส ทุฏฺฐวิเสน อาสีวิเสน ทฏฺโฐ ภเวยฺย โส เตน
วิสากาเรน ผุฏฺโฐ ปเตยฺย อุปเตยฺย วฏฺเฏยฺย ปวตฺเตยฺย ฯ อถ อญฺญตโร ปุริโส
พลวนฺเตน มนฺตปเทน ตํ ทุฏฺฐวิสํ อหึ อาหุยฺเยตฺวา ทุฏฺฐวิสํ ปจฺจาวปาเปยฺย ฯ อปิ
นุ โข มหาราช ตสฺส วิสฆาตสฺส ปุริสสฺส ตมฺหิ ทุฏฐวิสมฺหิ โสตฺถิเหตุ อุปคตมฺหิ
ตมฺหา ทุฏฺฐวิสมฺหา ตาโส อุปฺปชฺเชยฺยาติ ฯ อาม ภนฺเตติ ฯ อิติ มหาราช ตถารูปสฺส
โหตฺถิเหตุ อุปคตสฺส ตาโส อุปฺปชฺเชยฺย เอวเมว โข มหาราช มุจฺจิตุกามานํ เนรยิกานํ
ตาโส อุปฺปชฺชติ ฯ อนิฏฺฐํ อกนฺตํ มหาราช สพฺพสตฺตานํ มรณํ ตสฺมา นิรเย เนรยิกา
มจฺจุโน ภายนฺตีติ ฯ สาธุ ภนฺเต นาคเสน ตถา สมฺปฏิจฺฉามีติ ฯ

สตฺตานํ มจฺจุโน ภายนปญฺโห ตติโย ฯ

ภนฺเต นาคเสน ภาสิตํ เจตํ ภควตา
น อนฺตลิกฺเข น สมุทฺทมชฺเฌ
น ปพฺพตานํ วิวรํ ปวิสฺส
น วิชฺชเต โส ชคติปฺปเทโส
ยตฺรฏฺฐิตํ นปฺปสเหยฺย มจฺจูติ ฯ
ปุน ภควตา ปริตตนฺตํ อุทฺทิฏฺฐํ ฯ กตมํ ฯ ขนฺธปริตฺตํ สุวตฺถิ ปริตฺตํ โมรปริตฺตํ
ธชคฺคปริตฺตํ อาฏานาฏิยปริตฺตเมวาติ ฯ ยทิ ภนฺเต นาคเสน อากาเส สมุทฺทมชฺเฌ
ชลมชฺเฌ ปาสาทกุฏิเลณ คุหาปพฺภารวิลคิริวิวรปพฺพตนฺตรํ คโตปิ น มุจฺจติ มจฺจุปาสา
เตนหิ ปริตฺตกมฺมํ มิจฺฉา ยทิ ปริตฺตการเรน มจฺจุปาสา ปริมุตฺติ ภวติ เตนหิ ยตฺรฏฺฐิตํ
นปฺปสเหยฺย มจฺจูติ ยํปิ วจนํ ตํ มิจฺฉา ฯ อยํปิ อุภโต โกฏิโก ปญฺโห คณฺฐิโตปิ
คณฺฐิตโร ฯ เป ฯ ภินฺทถ ทิฏฺฐิชาลนฺติ ฯ
ภาสิตเมตํ มหาราช ภควตา
น อนฺตลิกฺเข น สมุทฺทมชฺเฌ
น ปพฺพตานํ วิวรํ ปวิสฺส
น วิชฺชเต โส ชคติปฺปเทโส
ยตฺรฏฺฐิตํ นปฺปสเหยฺย มจฺจูติ ฯ